Hai năm đầu đời là giai đoạn quan trọng nhất trong hành trình khôn lớn của trẻ. Đây là khoảng thời gian bé phát triển nhanh chóng cả về thể chất, trí tuệ lẫn cảm xúc. Từ những cử chỉ đơn giản như nắm tay, mỉm cười cho đến những bước đi đầu tiên hay tiếng gọi “mẹ, ba” – tất cả đều là những cột mốc đáng nhớ mà cha mẹ không nên bỏ lỡ. Hiểu rõ các mốc phát triển trong 24 tháng đầu đời sẽ giúp cha mẹ kịp thời đồng hành, hỗ trợ và tạo môi trường tốt nhất để bé phát triển toàn diện.

Bé lúc 2 tháng tuổi

Ở mốc 2 tháng tuổi, bé yêu của bạn bắt đầu có nhiều thay đổi rõ rệt và thú vị. Dù mỗi em bé đều có tốc độ phát triển khác nhau, nhưng dưới đây là những cột mốc quan trọng mà bạn có thể quan sát và đồng hành cùng con.

Trẻ 2 tháng tuổi bắt đầu biết mỉm cười với cha mẹ

Phát triển xã hội và cảm xúc: Bé 2 tháng tuổi trở nên thân thiện hơn, bắt đầu mỉm cười với cha mẹ và người xung quanh. Trẻ có thể tự xoa dịu bản thân bằng cách mút tay, đồng thời thường xuyên tìm kiếm sự chú ý từ cha mẹ. Để khuyến khích sự phát triển cảm xúc, cha mẹ nên bế bé gần mặt, duy trì giao tiếp bằng mắt và ôm ấp da kề da để bé cảm nhận được hơi ấm và tình yêu thương.

Ngôn ngữ và giao tiếp: Ở giai đoạn này, bé bắt đầu phát ra những âm thanh đầu tiên như “gù gù”, phản ứng với tiếng động và quay đầu về phía âm thanh. Bạn có thể giúp bé phát triển ngôn ngữ bằng cách “trò chuyện” cùng bé – đáp lại những tiếng ầu ơ của con bằng giọng điệu vui tươi, gần gũi. Đây chính là nền tảng để hình thành kỹ năng giao tiếp trong tương lai.

Phát triển não bộ: Não bộ của trẻ 2 tháng tuổi ngày càng nhạy bén hơn. Bé có thể theo dõi đồ vật, khuôn mặt bằng mắt và tỏ ra khó chịu khi buồn chán. Cha mẹ nên tận dụng cơ hội này để gọi tên những đồ vật, người thân mà bé quan tâm, giúp bé dần ghi nhớ và kết nối thế giới xung quanh.

Vận động và thể chất: Các cử động tay, chân của bé đã trở nên linh hoạt và mượt mà hơn. Bé có thể chống tay, nâng đầu khi nằm sấp – một cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển vận động. Bạn có thể khuyến khích bé bằng cách cho con nằm sấp an toàn, di chuyển đồ chơi quanh bé để bé rèn luyện khả năng điều khiển đầu và tay chân.

Dinh dưỡng: Ở tháng thứ 2, sữa mẹ hoặc sữa công thức vẫn là nguồn dinh dưỡng duy nhất và đầy đủ nhất cho bé. Trẻ thường bú từ 8–12 lần mỗi ngày và cần cung cấp năng lượng liên tục để phát triển nhanh chóng. Đây cũng là giai đoạn trẻ tăng cân rõ rệt, thường gấp đôi cân nặng sau 6 tháng đầu đời.

Bé lúc 4 tháng tuổi

Ở mốc 4 tháng tuổi, bé yêu của bạn ngày càng hoạt bát, vui vẻ và bắt đầu bộc lộ cảm xúc rõ ràng hơn. Trẻ không chỉ thích cười, bi bô mà còn biết bắt chước âm thanh và biểu cảm của cha mẹ. Đây là giai đoạn quan trọng, khi bé vừa phát triển ngôn ngữ, vừa vận động nhiều hơn để khám phá thế giới xung quanh.

Trẻ 4 tháng tuổi biết lăn qua lăn lại

Phát triển xã hội và cảm xúc: Bé 4 tháng tuổi mỉm cười nhiều hơn, đặc biệt là nụ cười tự nhiên với gương mặt quen thuộc. Trẻ thích chơi cùng người khác và có thể buồn bã khi cuộc chơi kết thúc. Bé cũng bắt đầu bắt chước nét mặt và cử động của cha mẹ. Để hỗ trợ, cha mẹ nên thường xuyên mỉm cười, trò chuyện dịu dàng và cùng bé quan sát, chỉ vào đồ vật mà con chú ý.

Ngôn ngữ và giao tiếp: Ở giai đoạn này, tiếng khóc của bé đã khác nhau tùy vào trạng thái – đói, mệt hay khó chịu. Bé bắt đầu bi bô, ê a và thích bắt chước những âm thanh quen thuộc. Cha mẹ có thể phản ứng nhanh khi con khóc, đồng thời lặp lại âm thanh mà bé phát ra để khuyến khích bé giao tiếp nhiều hơn.

Phát triển não bộ: Não bộ bé phát triển mạnh mẽ, giúp con nhận ra người quen từ xa, phản ứng lại với tình cảm yêu thương và theo dõi đồ vật di chuyển bằng mắt. Bé phối hợp tay – mắt tốt hơn, biết với đồ chơi bằng một tay và thể hiện cảm xúc rõ ràng khi vui hoặc buồn. Cha mẹ có thể đặt đồ chơi gần để bé tập với và trò chuyện cùng con trong các hoạt động hằng ngày để tăng khả năng ghi nhớ.

Vận động và thể chất: Bé 4 tháng đã giữ đầu vững vàng, biết chống tay lên khuỷu khi nằm sấp và thậm chí có thể lăn từ sấp sang ngửa. Trẻ cũng thường đưa tay lên miệng, lắc đồ chơi hoặc đạp chân xuống khi chạm vào mặt phẳng cứng. Cha mẹ nên cho bé chơi với lục lạc, đặt đồ chơi trong tầm tay và khuyến khích bé tập lăn trên mặt phẳng an toàn.

Dinh dưỡng: Ở tháng thứ 4, sữa mẹ hoặc sữa công thức vẫn là nguồn dinh dưỡng duy nhất của bé. Trẻ sẽ báo hiệu đói bằng cách đưa tay lên gần miệng hoặc quấy khóc. Cha mẹ nên đáp ứng ngay khi bé có dấu hiệu đói để đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cho sự phát triển.

Bé lúc 6 tháng tuổi

Khi bước sang tháng thứ 6, bé yêu của bạn ngày càng hiếu động, tò mò và bắt đầu thể hiện cảm xúc rõ ràng hơn. Trẻ không chỉ biết bi bô nhiều âm thanh mới mà còn có thể phân biệt người quen và người lạ. Đây cũng là giai đoạn quan trọng khi bé sẵn sàng tập ăn dặm, đồng thời rèn luyện kỹ năng vận động để chuẩn bị cho việc bò và ngồi vững trong thời gian tới.

Trẻ 6 tháng tuổi bắt đầu biết ngồi

Phát triển xã hội và cảm xúc: Bé 6 tháng tuổi thường vui vẻ, biết phản ứng với cảm xúc của người khác và thích chơi với mọi người xung quanh. Trẻ bắt đầu phân biệt khuôn mặt quen thuộc – xa lạ và rất thích thú khi soi gương, nhìn thấy hình ảnh phản chiếu của mình. Cha mẹ có thể cùng bé chơi trò ú òa, mỉm cười và trò chuyện thường xuyên để tăng sự gắn kết tình cảm.

Ngôn ngữ và giao tiếp: Ở giai đoạn này, bé đã nhận ra và phản ứng khi nghe gọi tên mình. Trẻ bắt đầu nói được các từ đơn giản như “ma”, “ba”, “da”, đồng thời dùng âm thanh để biểu lộ cả niềm vui lẫn sự khó chịu. Cha mẹ nên thường xuyên gọi tên bé, trò chuyện qua lại và lặp lại âm thanh mà bé phát ra để khuyến khích sự phát triển ngôn ngữ.

Phát triển não bộ: Bé ngày càng tò mò, thường nhìn chăm chú vào đồ vật và cố gắng với lấy những thứ ngoài tầm tay. Trẻ biết chuyển đồ chơi từ tay này sang tay kia, đưa lên miệng để khám phá. Đây là cơ hội tốt để cha mẹ cho bé chơi với những món đồ an toàn, dễ cầm nắm, đồng thời trò chuyện về đồ vật mà con đang quan tâm để kích thích nhận thức.

Vận động và thể chất: Bé 6 tháng có thể lăn qua lại cả hai chiều, đẩy chân khi chạm sàn và bắt đầu ngồi trong thời gian ngắn mà không cần hỗ trợ. Trẻ cũng thích đá chân, vươn người để lấy đồ chơi. Cha mẹ nên đặt đồ vật hấp dẫn trong tầm với để bé luyện kỹ năng lăn, ngồi và với đồ vật.

Dinh dưỡng: Đây là cột mốc bé bắt đầu ăn dặm. Ngoài sữa mẹ hoặc sữa công thức, bé có thể tập ăn 2–3 thìa bột ngũ cốc hoặc rau củ nghiền nhuyễn như khoai lang, cà rốt, lê mỗi ngày, chia thành 2–4 lần. Trẻ sẽ thể hiện sự hứng thú với đồ ăn bằng cách mở miệng khi được đút thìa. Cha mẹ nên cho bé làm quen từ từ, bắt đầu với thức ăn đơn thành phần để theo dõi phản ứng của bé.

Bé lúc 9 tháng tuổi

Đến 9 tháng tuổi, bé yêu đã trở nên vô cùng hiếu động, thích khám phá và ngày càng tự lập hơn. Đây là giai đoạn trẻ bắt đầu bò, biết vịn đồ để đứng và thể hiện cảm xúc rõ ràng với người thân hay người lạ. Bé cũng bắt đầu chỉ tay, bập bẹ nhiều âm thanh mới và rất hứng thú với những trò chơi tương tác như ú òa, vỗ tay. Cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến an toàn trong nhà, vì tính tò mò cùng khả năng vận động ngày càng phát triển khiến bé dễ gặp nguy hiểm nếu không được giám sát.

Trẻ 9 tháng tuổi bắt đầu biết bò

Phát triển xã hội và cảm xúc: Bé 9 tháng tuổi thường có xu hướng bám víu vào cha mẹ hoặc người chăm sóc quen thuộc, đồng thời có thể tỏ ra nhút nhát hay sợ người lạ. Trẻ bắt đầu có món đồ chơi yêu thích và tìm đến để chơi thường xuyên. Cha mẹ nên tôn trọng cảm xúc của bé, để con chủ động trong lúc chơi và khuyến khích bé giao tiếp với những người thân quen.

Ngôn ngữ và giao tiếp: Bé đã hiểu những từ đơn giản như “không” và có thể chỉ tay vào đồ vật để thể hiện mong muốn. Trẻ bắt đầu bắt chước cử chỉ, âm thanh của người lớn và phát ra nhiều chuỗi âm thanh khác nhau. Đây là giai đoạn tuyệt vời để cha mẹ đọc sách tranh cho bé, chỉ vào hình ảnh và gọi tên đồ vật, đồng thời lặp lại âm thanh bé phát ra để nuôi dưỡng kỹ năng giao tiếp.

Phát triển não bộ: Bé 9 tháng thích chơi ú òa, tò mò tìm kiếm những món đồ bị giấu đi và theo dõi vật thể khi chúng rơi. Trẻ có thể nhặt đồ vật nhỏ bằng ngón cái và ngón trỏ – kỹ năng cầm nắm quan trọng cho sự phát triển vận động tinh. Cha mẹ có thể khuyến khích bằng cách cho bé chơi với những vật an toàn, nhiều hình dạng và chất liệu khác nhau, đồng thời quan sát cẩn thận để đảm bảo bé không nuốt phải vật nhỏ.

Vận động và thể chất: Bé bắt đầu bò, có thể ngồi vững mà không cần hỗ trợ và thậm chí tự kéo người đứng lên bằng cách bám vào đồ vật. Những kỹ năng này cho thấy cơ bắp của bé ngày càng khỏe mạnh và sẵn sàng cho việc tập đi trong vài tháng tới. Cha mẹ có thể đặt bé gần ghế hoặc bàn an toàn để bé tập vịn đứng và khuyến khích bé bò bằng cách đặt đồ chơi yêu thích trong tầm nhìn.

Dinh dưỡng: Khi được 9 tháng, bé đã có thể ăn thực phẩm đặc hơn, đa dạng hơn và phản ứng rõ với mùi vị mới. Bé vẫn bú sữa mẹ hoặc sữa công thức, nhưng có thể ăn 3–4 bữa bột/cháo nghiền nhuyễn mỗi ngày (khoảng nửa chén mỗi bữa) kèm một bữa ăn nhẹ lành mạnh. Cha mẹ nên cho bé tập nhai mềm bằng các loại rau củ hấp, trái cây nghiền, ngũ cốc nấu chín và để bé thử tự bốc thức ăn mềm dưới sự giám sát.

Bé lúc 1 tuổi

Bé yêu đã chính thức bước vào giai đoạn trẻ tập đi – năng động, tò mò và đầy biểu cảm. Đây là thời điểm đánh dấu nhiều thay đổi quan trọng: bé có thể tự đứng, bước đi vài bước, nói được một vài từ cơ bản và bắt đầu tự lập trong sinh hoạt hằng ngày. Cha mẹ có thể hỗ trợ sự phát triển của bé bằng cách đọc sách, khuyến khích bé giao tiếp và tạo cơ hội cho bé vận động nhiều hơn.

Trẻ 1 tuổi bắt đầu tập đi

Phát triển xã hội và cảm xúc: Ở tuổi này, bé thường bám bố mẹ nhiều hơn và có thể khóc khi cha mẹ rời đi. Trẻ bắt đầu biết đưa sách cho cha mẹ khi muốn nghe kể chuyện, nhút nhát trước người lạ và thể hiện sự gắn bó với đồ chơi yêu thích. Bé cũng có thể đưa tay hoặc chân để phối hợp khi mặc quần áo và lặp lại âm thanh để thu hút sự chú ý. Cha mẹ nên chơi các trò chơi xã hội cùng con, khuyến khích bé tham gia và cho con cảm giác an toàn.

Ngôn ngữ và giao tiếp: Bé 1 tuổi đã có thể nói những từ đơn giản như “mẹ”, “bố”, vẫy tay chào, phản ứng với các yêu cầu đơn giản và bắt đầu bắt chước từ ngữ. Ngôn ngữ của bé nghe ngày càng giống lời nói thật. Cha mẹ nên thường xuyên giao tiếp, đọc sách, khuyến khích bé chào hỏi, gọi tên đồ vật và khen ngợi khi bé cố gắng nói hoặc lặp lại từ.

Phát triển não bộ: Ở giai đoạn này, bé bắt đầu bắt chước các cử chỉ, đập hai đồ vật vào nhau, tìm đồ bị giấu, biết đặt và lấy đồ trong hộp, và có thể uống bằng cốc hoặc sử dụng vật dụng đúng chức năng. Bé hiểu những chỉ dẫn đơn giản và có thể buông đồ vật mà không cần hỗ trợ. Cha mẹ hãy cho bé chơi các trò chơi tương tác, khuyến khích bé thử sức và quan sát để hỗ trợ đúng lúc khi bé đang học kỹ năng mới.

Vận động và thể chất: Bé có thể ngồi vững, tự kéo người đứng lên, đi men theo đồ vật và thậm chí bước đi vài bước không cần hỗ trợ. Đây là dấu hiệu cho thấy bé đang tiến gần đến cột mốc biết đi vững vàng. Cha mẹ có thể cho bé tập di chuyển trên bề mặt phẳng, khuyến khích bé bò, vịn đứng hoặc tập đi trong môi trường an toàn.

Dinh dưỡng: Bé 1 tuổi đã có thể ăn được nhiều loại thực phẩm hơn: rau củ nấu mềm, trái cây chín, cháo/bột đặc và bắt đầu tập tự ăn. Bé có thể nhai tốt hơn, uống nước bằng cốc mở và vẫn cần bú sữa mẹ hoặc sữa công thức. Lúc này, bé nên được ăn khoảng nửa cốc thức ăn 4–5 lần/ngày kèm 2 bữa phụ lành mạnh. Cha mẹ hãy đa dạng hóa thực đơn để bé làm quen nhiều mùi vị và kết cấu khác nhau.

Bé 18 tháng tuổi

Bước sang 18 tháng, bé của bạn đã thật sự trở thành một “nhà thám hiểm nhí”! Bé có thể đi lại tự tin hơn, sử dụng nhiều từ đơn giản, chỉ vào đồ vật mình muốn và bắt đầu tham gia các trò chơi giả vờ. Ở giai đoạn này, bé dần thể hiện tính tự lập nhưng vẫn cần sự hiện diện của cha mẹ để cảm thấy an toàn. Tuy nhiên, do vốn từ còn hạn chế, bé dễ có những cơn giận dữ khi không diễn đạt được cảm xúc.

Trẻ 18 tháng tuổi biết xúc đồ ăn

Phát triển xã hội và cảm xúc: Bé 18 tháng có thể sợ người lạ nhưng lại thể hiện tình cảm rõ ràng với những người thân quen. Bé thích chia sẻ đồ vật, đưa đồ cho người khác và bắt đầu chơi các trò giả vờ đơn giản. Trong những tình huống mới, bé có thể bám chặt vào cha mẹ hoặc mạnh dạn khám phá khi biết cha mẹ ở gần. Đây cũng là giai đoạn bé có thể xuất hiện một vài cơn giận dữ khi không được như ý. Cha mẹ nên kiên nhẫn, khen ngợi bé khi bé biết chia sẻ, quan tâm đến người khác và tạo nhiều cơ hội cho con chơi cùng mọi người.

Ngôn ngữ và giao tiếp: Vốn từ của bé đang tăng dần, bé có thể nói nhiều từ đơn, lắc đầu để thể hiện “không” và thường xuyên chỉ tay để diễn đạt mong muốn. Đây là cơ hội tuyệt vời để cha mẹ mở rộng vốn từ cho con bằng cách gọi tên đồ vật mà bé chỉ vào, khuyến khích bé nhắc lại và tạo thành các “cuộc trò chuyện nhỏ” với bé.

Phát triển não bộ: Não bộ bé 18 tháng phát triển mạnh mẽ với khả năng nhận ra các vật dụng hằng ngày và sử dụng chúng đúng cách (như thìa, cốc). Bé có thể chỉ vào một số bộ phận cơ thể, thực hiện các chỉ dẫn một bước, biết giả vờ cho thú nhồi bông ăn hoặc chăm sóc đồ chơi. Cha mẹ nên cung cấp thêm đồ chơi giả vờ, trò chơi lắp ghép đơn giản để bé phát triển tư duy và trí tưởng tượng.

Vận động và thể chất: Bé có thể đi bộ vững vàng một mình, kéo đồ chơi khi đi, bắt đầu tập leo cầu thang và sử dụng tay để tự cởi một số loại quần áo. Bé cũng có thể cầm thìa, nĩa khi ăn và phối hợp tay–mắt tốt hơn. Cha mẹ hãy khuyến khích bé tham gia các hoạt động thường ngày như chọn quần áo, tự xúc ăn hoặc giúp cất đồ chơi.

Dinh dưỡng: Ở tuổi này, bé có thể ăn được nhiều loại thực phẩm rắn cắt nhỏ như thịt gà, bí đỏ, rau củ nấu mềm… và bắt đầu uống bằng cốc dễ dàng hơn. Bé ăn chậm hơn, vì vậy cha mẹ nên cho con đủ thời gian để tự khám phá thức ăn. Lúc này, bé đã có thể ăn hầu hết các loại thức ăn giống người lớn, nhưng vẫn cần được chuẩn bị dưới dạng mềm, nhỏ và dễ nhai.

Bé 2 tuổi

Khi tròn 2 tuổi, bé của bạn đã thực sự trở thành một “cỗ máy năng lượng” nhỏ bé! Bé có thể chạy, nhảy, leo trèo và thể hiện sự hiếu động, tò mò không ngừng. Vốn từ vựng phát triển nhanh chóng, bé thường xuyên học từ mới và đã có thể nói thành những câu ngắn từ 2–4 từ. Bé bắt đầu phân biệt màu sắc, hình dạng và có thể tỏ ra quan tâm đến việc tập đi vệ sinh. Cùng với sự độc lập ngày càng lớn, bé đôi khi trở nên bướng bỉnh hoặc thách thức khi khám phá thế giới xung quanh.

Trẻ 2 tuổi đã có thể lon ton chạy chơi

Phát triển xã hội và cảm xúc: Ở tuổi này, bé thích bắt chước hành động của người lớn và các bạn nhỏ khác. Bé trở nên hứng khởi khi được chơi cùng trẻ em, đồng thời cũng bắt đầu thể hiện sự độc lập mạnh mẽ — đôi khi là sự “thách thức” để thử nghiệm giới hạn. Cha mẹ nên tạo cơ hội cho con chơi chung, trò chuyện và tham gia vào các hoạt động đơn giản như lăn bóng, đưa đồ chơi hoặc giúp xếp quần áo. Những hoạt động này sẽ nuôi dưỡng tinh thần hợp tác, sự gắn kết và hành vi xã hội tích cực.

Ngôn ngữ và giao tiếp: Bé 2 tuổi đã có thể nói được những câu ngắn 2–4 từ, biết chỉ vào các đồ vật khi được gọi tên, nhận ra người quen và biết tên một số bộ phận cơ thể. Bé thường lặp lại những từ vừa nghe và có thể làm theo chỉ dẫn đơn giản. Đây là giai đoạn vàng để phát triển ngôn ngữ: cha mẹ có thể nói chuyện với bé khi đi dạo, chỉ tên đồ vật, con vật hoặc sự vật trong môi trường xung quanh.

Phát triển não bộ: Não bộ của bé đang học cách phân loại màu sắc, hình dạng, tìm được đồ vật bị giấu, hoàn thành câu trong những cuốn sách quen thuộc và chơi trò tưởng tượng đơn giản. Bé có thể xây tháp 4 khối trở lên, làm theo hướng dẫn 2 bước và bắt đầu phát triển sự thuận tay. Cha mẹ có thể khuyến khích bằng các trò chơi tìm đồ vật, lắp ghép khối, đọc sách tương tác để bé hoàn thiện tư duy và trí nhớ.

Vận động và thể chất: Bé 2 tuổi có thể chạy, đá bóng, ném bóng qua đầu và leo lên xuống đồ nội thất mà không cần hỗ trợ. Bé đã bắt đầu cầm bút vẽ những nét thẳng hoặc vòng tròn đơn giản. Đây là lúc bé rất thích vận động, cha mẹ nên cho bé nhiều cơ hội chạy nhảy ngoài trời và tham gia các hoạt động tinh như lật sách, vẽ, xếp hình.

Dinh dưỡng: Ở tuổi này, bé có thể nhai kỹ với đầy đủ chuyển động hàm và sử dụng thìa nĩa dù vẫn có đôi chút vụng về. Bé thường ăn giống như người lớn nhưng theo khẩu phần nhỏ hơn. Cha mẹ nên kiên nhẫn, không ép bé ăn khi bé từ chối. Có thể cất thức ăn lại và cho bé thử lại sau, đồng thời giữ cho bữa ăn vui vẻ và tích cực.

Hai năm đầu đời chính là nền tảng cho sự trưởng thành của trẻ sau này. Mỗi bước tiến, từ nụ cười đầu tiên, những bước đi chập chững cho đến câu nói ngây thơ, đều là dấu mốc đáng trân trọng trong hành trình khôn lớn. Cha mẹ không chỉ là người đồng hành, mà còn là người kiến tạo môi trường yêu thương, an toàn và giàu trải nghiệm để con phát triển toàn diện. Hãy kiên nhẫn, khích lệ và tận hưởng từng khoảnh khắc, bởi chính trong những năm tháng đầu đời này, bé đang viết nên những trang đầu tiên cho cuộc hành trình dài rộng phía trước.