1. Bệnh tiểu đường thai kỳ là gì? 

• Đái tháo đường mang thai (Diabetes in pregnancy): Xuất hiện trong ba tháng đầu thai kỳ, khi mức đường huyết đạt ngưỡng chẩn đoán đái tháo đường và không biến mất sau sinh.
• Đái tháo đường thai kỳ (Gestational diabetes mellitus - GDM): Thường được phát hiện trong ba tháng cuối hoặc ba tháng giữa thai kỳ. Loại tiểu đường này có xu hướng tự khỏi sau khi sinh, nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro và cần kiểm soát tốt.

2. Nguyên nhân khiến mẹ bầu dễ mắc tiểu đường thai kỳ

• Mang thai khi đã ngoài 35 tuổi
• Thừa cân hoặc béo phì trước khi mang thai, khó kiểm soát cân nặng trong thai kỳ
• Gia đình có người mắc tiểu đường
• Đã từng bị tiểu đường thai kỳ trong những lần mang thai trước
• Tiền sử sinh con nặng trên 4kg, thai lưu hoặc sảy thai không rõ nguyên nhân
• Hội chứng buồng trứng đa nang cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh

3. Dấu hiệu mẹ có thể đang mắc tiểu đường thai kỳ

4. Chỉ số an toàn khi đi khám tiểu đường thai kỳ

• Đường huyết lúc đói: ≤ 5,1 mmol/l (92 mg/dl)
• Đường huyết sau ăn 1 giờ: ≤ 10 mmol/l (180 mg/dl)
• Đường huyết sau ăn 2 giờ: ≤ 8,5 mmol/l (153 mg/dl)

5. Chỉ số thể hiện mẹ đang bị tiểu đường thai kỳ

• Đường huyết lúc đói từ 5,1 - 7,0 mmol/L → Chẩn đoán tiểu đường thai kỳ.
• Đường huyết lúc đói > 7,0 mmol/L, HbA1c > 6,5% hoặc đường huyết ngẫu nhiên > 11,1 mmol/L → Chẩn đoán tiểu đường lâm sàng, cần theo dõi và điều trị ngay.
• Đường huyết lúc đói < 5,1 mmol/L → Chưa đủ để kết luận, thai phụ cần thực hiện nghiệm pháp dung nạp glucose vào tuần 24 - 28 để xác định chính xác tình trạng bệnh.

• Lúc đói ≥ 5,1 mmol/L
• Sau 1 giờ ≥ 10,0 mmol/L
• Sau 2 giờ ≥ 8,5 mmol/L

6. Biến chứng nguy hiểm của tiểu đường thai kỳ 

7. Biện pháp phòng tiểu đường thai kỳ

• Tập thể dục đều đặn: Vận động thường xuyên giúp cơ thể sử dụng hiệu quả lượng đường trong máu, ngăn ngừa tình trạng đường huyết cao. Mẹ bầu nên chọn các bài tập nhẹ nhàng, giữ nhịp tim dưới 140 nhịp/phút. Chỉ cần 30 phút tập thể dục mỗi ngày sẽ giúp cơ thể dễ dàng hấp thu glucose, giảm thiểu các triệu chứng như đau lưng, chuột rút, và đặc biệt là giảm nguy cơ mắc đái tháo đường thai kỳ.
• Chế độ dinh dưỡng lành mạnh: Ăn uống hợp lý là yếu tố quan trọng để phòng ngừa bệnh. Mẹ bầu nên ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ, ít chất béo và calo. Đừng quên bổ sung trái cây, rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt vào khẩu phần ăn. Đồng thời, tránh bỏ bữa và kiểm soát lượng thức ăn để duy trì sự cân bằng trong cơ thể.

• Duy trì cân nặng hợp lý: Việc tăng cân quá nhiều có thể gây kháng insulin, làm tăng nguy cơ mắc đái tháo đường thai kỳ. Mẹ bầu nên theo dõi sự tăng trưởng của cân nặng và cố gắng giữ mức tăng cân trong khoảng 12-14 kg.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Kiểm tra mức đường huyết, duy trì HbA1c dưới 6,5% và theo dõi tình trạng sức khỏe tổng thể như huyết áp, phù chân tay, mặt,... Việc theo dõi sát sao giúp phát hiện sớm và xử lý kịp thời những dấu hiệu của bệnh đái tháo đường thai kỳ.
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Mẹ bầu cần tạo thói quen nghỉ ngơi hợp lý, tránh làm việc quá sức. Giữ tinh thần luôn lạc quan, thoải mái, tránh căng thẳng, lo âu hay cảm giác mệt mỏi. Một tâm trạng tốt sẽ giúp bảo vệ sức khỏe cả mẹ và bé.

8. Những thắc mắc mẹ thường gặp

• Phụ nữ mang thai có tiền sử đái tháo đường trước khi mang thai:
  Mẹ bầu cần kiểm tra đường huyết trước và sau bữa ăn, cũng như trước khi đi ngủ để giữ mức đường huyết ổn định. Điều này giúp theo dõi tình trạng sức khỏe và kiểm soát đường huyết trong suốt thai kỳ.
• Đái tháo đường thai kỳ: Nếu mẹ bầu mắc đái tháo đường trong thai kỳ, nên kiểm tra đường huyết trước bữa ăn sáng và sau mỗi bữa ăn. Bác sĩ có thể chỉ định thời điểm cụ thể để kiểm tra sau bữa ăn để đảm bảo mức đường huyết luôn ổn định.
• Sản phụ bị đái tháo đường type 1: Với mẹ bầu bị đái tháo đường type 1, có thể cần kiểm tra đường huyết vào lúc nửa đêm (khoảng 3 giờ sáng). Bác sĩ cũng có thể khuyên bạn kiểm tra xeton trong nước tiểu khi đói để theo dõi tình trạng cơ thể.